झरो–उजेलोको खरो

हिउँद हिउँचुली नेपालगञ्ज झिलिमिली जुम्ला बिजुली यो एउटा देउडा गीतको भाका हो । यो भाकाले जुम्लाको विषयमा भन्छ । इतिहासमा जुम्ला भनेको अहिलेको कर्णाली प्रदेश हो । खलाचौरदेखि चौधबीसम्मको...

लगानीमा लगाम

हिजो कर्णालीको खाद्य आपूर्ति गर्ने स्थलका रूपमा सुर्खेतलाई हेरिन्थ्यो । मलाई सम्झना छ म बाल्यकाल छँदाखेरी हामी वस्तुसँग बस्तु साट्ने किसिमले व्यापार गथ्र्यौं । आर्थिक अवस्था यस्तो थियो कि...

आरन, अन्वेषण र आविष्कार

विज्ञान तथा प्रविधि प्रतिष्ठानले परम्परागत प्रविधिको क्षेत्रमा काम गरिरहेको छ । विशेष गरी कृषि तथा खाद्यान्नका स्थानीयस्तरमा पर्याप्तता सामग्रीहरू बनाउँछौ । स्थानीय स्थलमा पाइने उत्पादन र सामग्रीहरूलाई अभिलेखीकरण र ब्रान्डिङ...

बजार विकास, हजार निकास

कर्णाली र बजार । झट्ट सुन्दा यी आफैमा विरोधाभासी जस्तो लाग्छ । किनभने हामीले कर्णाली भन्नासाथ सुन्दै आएका शब्दहरू हुन् शोक, रोग, गरिवी आदी । कर्णालीबारे अरु आउने शब्दहरू एनजीओ,...

कर्नाली–भेरी सुसेल्दो छ

गीत संगीतको आफ्नो निरन्तरता त छँदैछ, तर त्यसको आफ्ना विभिन्न चरणहरूमा नदीले छाल हानेजस्तै संगीतमा पनि त्यसरी उर्लिन्छ । ‘सरर मलेवा, घुम्छ बादल मुनी मायालाई’ लगायतका गीत गाउने पुरानो प्रेमदेव...

देशमा जनआन्दोलन चलिरहेको थियो । समयमै काम सम्पन्न नभएका कारण विश्व बैंकले सडकसम्बन्धी सबै सहयोग रोक्न खोजेको थियो । त्यसपछि मैले नै विश्व बैंकको मुलुक निर्देशकलाई भनेर हामी जुम्ला सम्मेलनमा...

पैसा मलाई जीवन हो जस्तो लाग्छ । किनभने हाम्रा दैनिक क्रियाकलापहरू बिहान उठ्दादेखि राति सुत्ने बेलासम्म कुनै न कुनै रूपमा प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष रूपमा पैसासँग जोडिएका हुन्छन् । पैसा...

मञ्चमा उक्लनुभन्दा पहिले मैले एकजना आयोजक साथीलाई भनेँ, ‘मलाई अन्य कार्यक्रमहरू भन्दा यो कार्यक्रम अलि फरक लाग्यो । भित्र के छ त्यो त म देख्दिनँ । तर बाहिरबाट हेर्दा एकदमै व्यवस्थित...

कर्णाली घुमाउटो पड्यो

‘कर्णाली घुमाउटो पड्यो लौडी बगाउँदैन, वैरागीका बाँझा मन डुली अघाउँदैन’ भन्ने यो लोकोक्तिले कर्णाली कसरी पछाडि प¥यो, विकास किन घुमाउरो बाटो भएर कर्णाली आइपुग्छ ? कर्णालीमा किन पाठ्यपुस्तक समयमै...