छिनार जन्नी
पन्ज्रक घरम ढोल डमैया बाजटह । भख्खर एक घचिक हुइल् रहिन् डुल्हि पठैलक । उह मार सुनसान हस् फे हुइटह । उह ब्याला अचानक गेलगेल्ह्यँट् घ्याँचा बोल्लक आवाज सुन्ठि चिल्रहान बर्कि । हड्बडैटि डौर्ठि बनघुस्रान घर । झन्न अउर जे फे सुन्ल रल्ह ट बचा डर्ल ।
छिहट्टर बर्सक बुह्र्वा लस्रिम झुल गैल रह । लबरुक यि टेस्रा फ्यारा हुइटिस् मुव गैलक् ।
बनघुस्रान घरम बरा लम्मा समयसे झग्रा हुइटि आइल् बाटिन् । टर्ना भ्वाज करल् एक बरस पाछ असिन समस्या बझ्टि बाटिन् । हुँकन्हँक टिनठो छावा छावा बाटिन् । लबरु टिन नट्यनक बुबा हो । उह जमानमसे लबरु पावरवाला ठुल्का चश्मा लगाइठ् । चश्मा कानम निअँट्कना हुइलक ओर्से डो¥या कस्ल रहठ् । वाकर जन्नि बिट्लक फे दश बरससे ढ्यार हो चुक्लिस् ।
लबरु भख्खर चार बरसक रह, टबसे आपन बाबक सँग आपन किसन्वक गैया चह्राई जाए । कुछ भारि हुइल् ट आपन किस्नान् घर भेंरउह्वा लगा डेलिस् बाबा । हुँक्र डुनु जे गैया भेंरी सँग चह्राई लग्ल ।
ऊ आपन डाइ बाबक् मैया ढ्यार बरस् पाइ नि स्याकल् । भख्खर ट १४ बरस्क हुइल् रह, वाकर डाइ बाबा पालिक पाल्या संसार छोर्डेलिस् । गैया भेरिनक सँगसाथले सयान हुइल् लबरु ।
लबरुक भ्वाज उह किसन्वा कर्डेलिस् । लववँर्या फे टुवर रह । लान्क परछ् डेलिस् । बहुट बरस् पाछ हिँकन्हँक एकठो छावा हुइलिन् । मलिक्वक गारी भुवा, रोग भुँख, बट्ठा सारा भुलागैल छावा पैलकम ।
लबरु एकचो एक बगाल गैया लेल आइटह । गैया कर्यैना जुन हो गैल रह । डख्खिन ओंर्से भुर्वा महलिक मलिक्वा आइटक ट्याक्टर लेल । कैयौचो टिं टिट् पारल् । लबरु हालहाल गैया भगैना कोसिस करल् । मने गैया पान्जर नि लागठ् ।
ओहोर भुर्वा मलिक्वक् झ्वाँक उठ् गैलिस् । लबरुक कल्लर पक्रठ् । ट्याक्टरम बैठाक एक हाँठ्ले घुस्सा लगैटि लैजाइठ् । विचारा लबरु मुन्टा कन्ढम अँट्काक हाँठ जोर्ल पलि रहठ् । पावरडार चश्मा डगर मुलुर मुलुर हेर्टि रहठ् । मलिक्वा आपन कोठर्वम लैजाक चप्काले मन्का पिटठ् । पिट्वा पाइल बिचारा बल्जब्रि घर पुगठ् । एक महिनासम् मजासे वाकर आंग नि टंग्रल रहिस् ।
लबरुक छावा बागलुङ्गसे कमाक भख्खर आइल् रठिस् । कमाक अइलक राट लबरु गहिँक्क पिटावा पाइल् रह आपन छावासे । हुइना ट इहिँसे पैल्ह फे डु चो पिटावा पा स्याकल् । टर यि फ्यारा बहुट नि मजासे लछार पटार कराक पिटावा पाइल् रह । नट्या आक बचैलिस् । वाकर पर्गा लगुइया एकठो उह नट्या बाटिस्, जे आपन बुबक जिना आस बह्राइस् । लौंरा आपन बाबाहँ कह फे– अट्रा बुह्राइल बुबा ह का कर मठ्र्या कैक ।
‘छावक ठे कहठ् कि ससुर्वा डब्वाट अइठ हुँ । मै अट्रा बुह्राइल मनै, मुना डिन आ स्याकल् मनै, आपनअ पटोइह्य असिक कसिक कर स्याकम भैन ? म्वार छावा महि बिन पुछ्ल आपन जन्निक बाटले महि मार लागठ् । महि काट डेम कल रह । उह मार, कटावा पाइल् से ट अपन्हे मु जैम कना लागल् ।’
ऊ डिन बहुट नि मजासे गर्याक आपन बाबा पिटल रह घुमल्या ।
‘कुक्कुर हुइट्या टैं । बाबा रट्या ट असिक कर्ट्या ? म्वार जन्नीहँ कहाँ छिन्ड्राइट् डेख्ल्या ? आपन पटोइह्य टैं असिन सोंच्ठ्या ? अभिन् ट टैं अपन्हे गैल् रह्या हुँ म्वार जन्नी हँ डाब । लाज सरम नि हो ट्वार, आपन पटोइह्यसे असिक कर खोज्ठ्या ?’
लबरु बुह्वक बोलि फे नि अइठिस् । आपन छावा असिक आरोप लगाक पिट्लकम । बल्जब्रि मुह खोल्क कह ख्वाजठ् ।
‘मै कुछु नि कर्ल हुँ छावा ।’
‘आभिन कुछु नि कर्ल हुँ कठ्या ?’
घुमल्या एक लाट गमसे डिहठ् ।
जन्नी हालहाल घुमल्याह पक्र अइठिस् ।
‘ना मारो अट्रा बुह्राइल् बाबाहँ । असिक ट नि कर्ना हो ।’
‘डेख्ल्या ! टैं असिक कर्लसे फे ट्वार पटोइह्या टुहि कट्रा मैया करठ् । आबसे सुढर जाइस् । जट्रा जिना बा, जसिक जिना बा जि ल्या । ऊ घरक भ्वाज ओराई ड्या । ट्वार अन्टिम दिन रहि । ट्वार मुँरि काट्क ट्वार ग्वारम ढर्डिहम् । ज्या ज्या घिंच्ना इच्छा बा घिंच डार ।’
लबरु बिचारा भगवान् बाट कि नि हुइट कनाहस् लग्लिस् । कौन जुनीक पाप काट परटा कनाहस् लग्लिस् । छुटिहँसे भेंरी गैया चर्हैलक, छुटिहँम डाइ बाबा बिट्लक । आब आक आपनअ छावासे पिट्वा पैना, पटोइह्यसे हेलहा करावा पैना, यि का करम् हो भगन्वा कैक स्वाँच ।
हुइना फे हो, वाकर पटोइह्या कब्बु फे मजासे खैना पिना नि डेलिस् । छावा पटोइह्या सिकार लन्लसे हड्डिहा, ग्वारा मुन्टा वाकर लाग छोर्डिहिस् । कबु काल ट उहिँका भाट फे नि पुगिस् । कैयो राट ट भुँख्ल घरिक सुइ कटाइल् । लबरु स्वाँचल्, आपनअ छावासे कटावा पाइल्से ट मै गर्झुल् मुजैम् । म्वार छावा का जे पाप काम करि । बस् इह कारनले लबरु लस्रिम झुल गैल् रह ।
ड्वासर डिन केस बरघर्यन ठे पुगल् । बर्का बरघर्या बुह्र्वा सुनसान ठाउँम लैजाक अकल्हे बैठाक गँरझुल् मुव गैलक कारन पुछ्ल ।
घुमल्या एक घरिक भल्भल्ह्यँट आँस गिराइल् । फेर कट्कटाइल् गम्छाले आँस प्वाँछल् ।
‘का कर्बो भैन । म्वार करम अस्ट फुटल् रह काहुँ । आपनअ छावा पटोइह्यनसे पससे ज्याडा घिनावा पैनु । पिटावा पैनु ।’
बरा लम्मा साँस लेटि लबरु बट्वाइ लागल्, ‘हेरो भैन, म्वार पटोइह्यक ठे अउर मनै अइठ । म्वार छावा बाहर कमाइ जैटि कि हिँक्र अइठ । मै आपन आँखिक सामने डुचो भेटा गैल बाटुँ । पटोइह्या महि ढम्क्याइल् फे आपन छावक् ठे ना बटाइस् कैक । कहुँ बाट खुलि ट जिन्डा नि रब्या कैक कहल् ।
आपनअ पटोइह्या म्वार घरम असिक करबेर महि मजा लागि भैन ? टबहँसे म्वार पटोइह्या महिका ड्याख नि स्याकठ् । म्वार छावक् ठे उल्टा उल्टा बटा डिहठ् ।’
‘मतलब ?’
‘छावक ठे कहठ् कि ससुर्वा डब्वाट अइठ हुँ । मै अट्रा बुह्राइल मनै, मुना डिन आ स्याकल् मनै, आपनअ पटोइह्य असिक कसिक कर स्याकम भैन ? म्वार छावा महि बिन पुछ्ल आपन जन्निक बाटले महि मार लागठ् । महि काट डेम कल रह । उह मार, कटावा पाइल् से ट अपन्हे मु जैम कना लागल् ।’
थारु शब्दको नेपाली अनुवाद
पन्ज्रक घरमः जोडिएको घर
बलजब्ब्रिः बलजफ्टी
डुल्हिः बेहुली
ससुर्वाः ससुरा
लस्रिमः डोरीमा
भैनः भान्जा
टेस्रा फ्याराः तेस्रो चोटि
पटोइह्याः बुहारी
झग्राः झगडा
छावाः छोरा
भ्वाजः विहे
मलिक्वाः मालिक
चप्काः गाई भैंसीलाई तह लगाउन डोरीसहित बनाइएको लठ्ठी
साझा बिसौनी ।